by Salai Biak Lian Sang
Life Insurance kawng hi Life insurance azuar mi 'Agent' ka si lo nain thilbiapi si tiah ka hmuh i, ka theih hngalh tawk vun ttial ka duh. Life insurance athatnak, a biapinak heh ka chim ah hin pumpak hlawknak pakhat hmanh ka hmu lo. Nain, US um mi kan miphun dihlak nih Life insurance kan herh tuk hring hran. Mah hi kan hmuh khawh lo ah cun, US ah kum 10 rak um cia zong hlei hlah, Degree vei can ngei cang mi zong hlei hlah, mitcaw kan lo ko lai. US ram ah cun, khua a hmu kho deuh mi nih cun Life insurance lo in khuasak an ngamh bak ti lo, i a ho paoh Life insurance in cawk dih asi. Vawlei cung ah mifim bik miphun Scientist le Raltuknak lei a thiam bikmi minung a chuak mi hi Israel miphun an si. Pathian minung zong an si. An fimkhunnak cu, Israel miphun a si mi paoh nih Life Insurance an i ngei dih tihi a si.
Life insurance timi cu zeidah si ti kan theih dih cio ko hna lai. Vun chim than sih law, afawinak in, minung pakhat kan thih tikah 'Ibulnak' phaisa a si. Lai holh in 'Ibulnak' tihi a dik ko rua ka ti. US ram i phaisa ai khawng cuahmah mi Company pakhat nih ngaihchiatnak a tong mi innchung khar kha 'Bulnak' Ruakhumnak caah Phaisa thawngkhat si lo, thawnghra si lo. US in "Ting nga 500,000" tibantuk bulnak pek mikhi Life insurance kan ti mi cu a si. Bulnak phaisa tamdeuh hmuh duh mi nih thlakhat ah phaisa tamdeuh a chuah. Biana ah thlakhat ah $50 man lengmang Life insurance ai cawk mi a thihtik ah US$150000- 200,000 renglo tiang hi a thihtakmi chung le caah a roh tak khawh hna.
Minung pakhat kan nunkhua hi Pathian nih nunkhua saunak a pek mi hna hi 90 leng an nung i, abuaktlak in minung hi 85 kum hi kan nung ti si, tuchan ah cun. Nikhat khat cu athi dingmi lawngte kan si. Kum no te zong nih, thihlohnak hi zeitik caan paoh ah kantawn khawh mi a si. Minung nunnak cu Pathian kutcung lawng ah um fom cu.
Pathian zangfahnak in Chin State timi uktu thalo hna kut in US ram ah kan rak phan hna. Mah tik ah hin, an nunphung tha mi tampi hi i lak i, an mah he tha tein khuasak tti ding zong hi kan rian asi. "Integrated" kan si a hau. An sin ah i cawhkalh kan hau hrim. Ziah? Kan i cawhkalh lo tik ah, Lai lei khuasak in tlahuar kan um tik ah, US cozah retheih kan pek, pawngkam minung retheih kan pek. Life insurance hi an nunphung pakhat asi. Car insurance, health insurance tbk hna hi an nunphung si hlei ah tu cu an Zulhphung le Nawlbia "Constitutional Law" hrim hrim ah an chiah chih cang.
Bia asau lai, Life insurance ilaknak ding caah khawi ka ah lak ah dah a tha bik lai? Riantuannak ah company nih pek mi Life insurance program a um, Bank nih offer mi Life insurance a um, Agent nih zuar mi Life insurance a um, adang dang company nih zuar mi zong a um. Zei dah kan i thim kun lai? Atha bik timi kha mah tein i thim ding si.
US ram "Raintuantu hna caah sermi Upadi" Labor Law ah hin, company caah puitling riantuan tu paoh paoh nih a hmuh tawk covo a co dih lai, tihi aa tel. Cu 'covo' hna ah cun "Health insurance phunphun le Life insurance" timi a hna aa tel. Health insurance hi riantuan tunih phaisa chuah in i cawk a si. Life insurance an pek mi hi "I khawn den ruang i, accident ruang i, thih loh" sual ah tiah abuaktlak in company hna nih "US$20000-40000" hrawng hi aman pek hau lo in an chiah piak hna. Company pakhat le khat ai lo cio lo, tamdeuh zong an um kho, mah nih phaisa thawh chap i tamdeuh cawk khawh mi zong cu a um ve. Theih ding mi, ralrin ding mi cu "Accidental Dead" timi ikhawnden ruang ah acang mi pamnak lawng kha an bulkhawh tihi theih ding.
Bank nih an zuar mi Life insurance hi a man afawi ngai thlakhat ah $10 -$15 lawng si i, $100000 -200000 tiang hmuh khawh ding a si. Ee khah! i ral rin ding a um rih. Bank hna hi Accident in apam mi lawng an bul ve thotho. Zawtnak hi a paam mi, ruahlo piin thihloh a tong mi, an hmu kho lo.
Agent nih zuar mi hi teh? Aphun phun a um, Agent zuar mi atam u hi Accident he dent lo he, zei ti ruang i thihloh paoh ah bulnak phaisa hi pekthan si. Life insurance cawk tik ah Agent sin ah thatein hal ding mi cu, accident ca lawng maw si? Zei ti hi kherhhlek cikcek ding. Laimi ah Agent an um pah hna i, kan mah pumpak hrim hrim in tha tein hlathlai kan hau. Agent hna cung zong ah kani lawm ngai awk a si. Phaisa an hmuh mi le, a caan pek i miphun caah an ttuan mi hi ai keih lo. An sung. Midang zawn a ruat taktak mi lawng nih a caan an pek khawh. Mah hi thiltha a si hih, tuah! tiah rak chimh mi khi asi.
Life insurance ngeihkhawh rih lo mi nih, arauh hlan ah i ngeih khawh cio ding in heh tiah izuam a hau. Khat lei ah Life insurance caah aman tamtuk kan pek sual maw ti zong hi ruahchih lengmangahau fawn. Aman tlawmtung, atha tungmi Life insurance cu rian a ngei mi paoh nih ngeih ahau hrim ko.
Kan ruahnak a bimi i thlen dih kan hau i, vawlei cung kan nun ding kum 100 ca tiang planning ngeih cia khawh asi.
Kei mahnak in athei deuh mi tampi an um ko lai. Life insurance Agent hna zong an um hna. Abiapinak hi tampi nan theih cio cang lai dah, nan tuah rih lo mi tu a si kho men. US ram ah kan miphun kan i tlum chin chin ding caah ka vun ttial.
hello catialtu, na catialmi a tha ngai. Life insurance hi Laimi heh tiah nan cawk termi hi a dik lo. Pumpak phaisa hmuh duh pawl nih heh tiah life insurance an zuarmi a si. Khrihfa simi nih cun Life insurance cawk mihi 'Haak kauhnak' a si caah cawk ding a si bak lo. Bible ca nih cun, "Phaisa duh tuk cu, sualnak hrampi asi" a ti. Riantuannak hmun company nih za le fang tein life insurance chiahpiak cia a si. Zeimaw caan sual ah cun, thatein, hmunhim khawh dingin company nih an ser piak cia ko hna.
life insurance agent pawl nih phaisa an hmuhning hi..... biana ah thlakhat ah 50 man na cawk ahcun kumkhat ah 600 na pek ti a si i, mah cu 600 chung i cheuhnih cheukhat ah agent pawl nih an i lak. Mah tiin phaisa hmuhnak kuat um caah, Laimi heh tiah an deh hna i, a nin cawk ter len mi hna a si. Zei ruang ah dah USA ram pumpaluk i 90% renglo nih Life insurance an ngeih lo? An theih lo bia si maw? Asi lo, an theih tuk bia a si. Aherh baklomi thil a si, tiah mifim nih cun an hmuh. Laimi phung le lam te kan ngeih ko i, Khrihfa bu ah tha tein ipum, thawh lawm a thawhmi pakhat na si ah cun, Khrihfa bu nih thatein a nin bul ve ko lai. Rian 'hired' silo mi caah cun riantuantu nih life insurance a pe tak lo. Asinain, Pathian zum komi khrihfa pakhat si ah cun, Life Insurance nakin Pathian i bochan deuh ding a si. "Thaizing kawng ah lung re theih ding si lem lo". Khrihfa zumhnak he ai kalh rua ka ti. Pasitor pawl zong nih hi kong hi an ruat theng rua lo...
Evan Thawng tialmi hi ruahawk um ngai. Life insurrance hi mirang 90% nih an ngeilo tihi a dik maw. Catialtu nih tha tein, evan thawng tialmi hi a leh awk si. Compnay kip nih bulnak an ngei lai mae. Kum 80 si hnu ah riantuankhawh si ti lailo I, tar thih on thih tikah, life insurance loin, zei in dah kan ruak na kan fim ne lai.
Nan comment mi cu dah ngai! Ruahlo pi in hliam le loh tong sual sih law kan fa le kan chung le siaherhtuk an si lai si.